Geven en nemen

Voel je je aangetrokken door waarden als rijkdom, macht, plezier en winnen? Dan is de kans groot dat je een nemer bent. Iemand die graag meer krijgt dan geeft, voordeel wil halen uit wederkerigheid en op zoek is naar erkenning voor zijn inspanningen. Spreken behulpzaamheid, verantwoordelijkheid, sociale rechtvaardigheid en mededogen je meer aan? In dat geval ben je waarschijnlijk een gever. Iemand die op anderen is gericht, kijkt wat anderen nodig hebben en tijd, energie, kennis, vaardigheden, ideeën en contacten deelt met andere mensen. Daar tussenin zitten nog de zogenaamde uitruilers. Mensen die geloven in 'voor wat hoort wat': geven en nemen moet eerlijk in evenwicht zijn. Het verschil tussen gevers, nemers en uitruilers herken je door naar hun gedrag én de motieven achter hun gedrag te kijken. Helpend gedrag voegt vaak waarde toe aan anderen. Waar het voor nemers bij succes gaat om het behalen van resultaten die beter zijn dan die van anderen, zien uitruilers succes als een evenwicht tussen eigen individuele prestaties en een zekere mate van redelijkheid tegenover anderen. Succesvolle gevers bereiken echter de top zonder dat dit ten koste gaat van anderen. Op het eerste gezicht lijken gevers misschien wat soft en te weinig assertief, waardoor mensen makkelijker misbruik van ze kunnen maken. Maar Grant laat zien dat gevers in organisaties, zeker op de langere termijn, toch zeer succesvol kunnen zijn vanwege een nieuwe kijk op wederkerigheid. In plaats van waarde uit te wisselen, voegen ze juist waarde toe, waardoor ze een reputatie opbouwen die gestoeld is op vertrouwen en gulheid. Bovendien weten ze ook hun omgeving te inspireren om te geven. Dat maakt gevers juist ook zo uniek: hun succes is niet alleen voor henzelf, maar breidt zich uit en plant zich voort. De schrijver wil in dit boek aantonen dat we het succes van gevers dan ook te vaak onderschatten. Daarbij onderkent hij wel dat sommige gevers inderdaad sukkels en voetvegen zijn. In zijn boek benadrukt hij dan ook de randvoorwaarden om als gever succesvol te zijn. Dat doet hij aan de hand van vele psychologische onderzoeken en praktijkvoorbeelden van bekende en minder bekende Amerikanen. Vaak is het even zoeken naar wat Grant wil bewijzen met al deze voorbeelden en doet het boek meer denken aan een wetenschappelijk artikel van bijna vierhonderd pagina's! In tegenstelling tot alle wetenschappelijke verhandelingen gebruikt de schrijver zijn laatste hoofdstuk, tot mijn groot genoegen, als een handleiding voor de lezer om wat meer geverskwaliteiten te ontwikkelen. Grant biedt een aantal strategieën en gewoonten, waaronder die van krachtloze communicatie: minder praten, meer luisteren. In plaats van jezelf promoten, anderen wat vaker om advies vragen. Minder antwoorden en meer vragen stellen. Of je jezelf dan meteen gever kunt noemen, is misschien de vraag, maar in elk geval zal het zeker een positieve invloed hebben op je manier van netwerken, onderhandelen en samenwerken.