Spreek jij mijn taal?

‘Spreek jij mijn taal?’ is een vertaling van een omvangrijk handboek voor een model dat je leert communiceren door af te stemmen op de golflengte van de ander. Het boek is vooral geschreven voor coaches, die in één-op-één gesprekken effectief en efficiënt willen communiceren met hun cliënt. Dit Process Communication Model (PCM) is een hulpmiddel om te leren observeren hoe iemand iets zegt en waar hij behoefte aan heeft. Het doel van dit gedragsmodel is om écht contact met iemand te kunnen maken en dat is voor coaches uiteraard een belangrijke voorwaarde voor het slagen van een coachtraject. Het boek besteedt in het eerste deel uitgebreid aandacht aan de beschrijving van zes persoonlijkheidstypen van potentiële coachklanten. Het tweede deel is gewijd aan hoe je PCM als coach in je eigen praktijk kunt toepassen. Deel één geeft een uitvoerige beschrijving van hoe volgens PCM iemands persoonlijkheidsstructuur in elkaar steekt. Deze structuur is opgebouwd uit zes lagen, die worden vergeleken met een huis van zes verdiepingen. De eerste verdieping is de basispersoonlijkheid van Dromer, Promotor, Doorzetter, Gestructureerd Denker, Rebel en Harmoniser. Vervolgens is het van belang om te weten wat de secundaire eigenschap van iemand is en in welke Fase van zijn leven hij zich bevindt. Dit eerste deel geeft nog een aardig beeld van de indeling van persoonlijkheden en wekte mijn nieuwsgierigheid naar het doorgronden van interpersoonlijke communicatie. In deel twee raakte ik als lezer echter de draad kwijt om gedrag van mensen nog ergens te kunnen plaatsen. Het tweede deel belooft een koppeling naar de coachpraktijk te maken, maar ook nadat ik zelf op papier een indelingstabel had gemaakt, vond ik het lastig om al lezend nog voor ogen te zien hoe het model zich verder verdiepte. Om zuiver op een cliënt af te stemmen is het namelijk ook van belang om te weten welke voorkeur hij heeft voor één van de vijf communicatiekanalen en tot welke van de vier voorkeuromgevingen en acht psychologische aspecten hij zich voelt aangetrokken. Om nog maar te zwijgen van eerste, tweede en derdegraadsdistressdrivers die ik in iemands gedrag zou moeten herkennen. Het boek beschrijft dus weliswaar uitgebreid wat al deze aspecten van iemands persoonlijkheidsstructuur inhouden, maar ik zou mij, als coach en trainer, na het lezen van het boek nog niet durven wagen aan het indelen van mijn cliënten naar een bepaald type. Ook al belooft het boek een ‘direct toepasbare methode’, het vergt nogal wat voorstellingsvermogen om het PCM-model in de praktijk te brengen. In de kern is het ongetwijfeld een model dat veel inzicht kan bieden in de interpersoonlijke communicatie tussen mensen, maar wellicht is een training of seminar makkelijker te volgen dan dit omvangrijke boek van meer dan 400 pagina’s tekst en weinig tabellen en plaatjes. Gelukkig biedt de organisatie PCM Nederland verschillende trainingen, coachprogramma’s en seminars aan coaches en trainers beter te leren communiceren. Ze hebben bovendien ook een app ontwikkeld, waar je voor slechts € 1,79 deel een en twee van het boek in zeer korte omschrijvingen per persoonlijkheidstype terug kunt vinden. Het boek voldoet dan vooral als naslagwerk, dat de achterliggende theorie van PCM omvat.