De organisatiefuturoloog Arjen Banach waarschuwt zijn lezers om niet te verwachten dat hij laat zien hoe de nieuwe werkrealiteit eruit gaat zien. Hij heeft namelijk geen idee hoe die eruit gaat zien. Volgens Banach heeft niemand in de wereld dat. Hij weet wel hoe je dichter bij de best mogelijke manier kunt komen, en daar gaat hij de lezer bij helpen. ‘Niet door voor te kauwen wat je moet doen, wel door je te prikkelen hoe je dat doet.’
Ontdekkingsreis
De nieuwe werkrealiteit zal volgens Banach niet in iedere organisatie een plek krijgen. Het afscheid nemen van destructieve patronen uit het verleden zal volgens hem op een paar plekken lukken, maar op veel ook niet. Banach heeft dan ook weinig vertrouwen in de veranderbereidheid en het verandervermogen van de meeste organisaties. Bij veel organisaties is er volgens hem geen sprake van een goede werkcultuur, en is het zinloos te hopen dat die voor de medewerker geregeld wordt. Zijn advies is dan ook om niet bij de pakken te gaan zitten maar om zelf op ontdekkingsreis te gaan. Volgens hem ontstaat verandering pas op het moment dat je jezelf onderdeel maakt van het probleem en zelf naar een oplossing zoekt, iets nieuws probeert en experimenteert.
Werkweek
Naast waar we het werk moeten, is er volgens Banach nog een opvatting waarvan hij vermoedt dat deze snel wordt bijgesteld: de vijfdaagse werkweek. Volgens hem zullen organisaties steeds meer gaan inzien dat veel kenniswerk goed, en zelfs productiever, in vier dagen uitgevoerd kan worden. Door een dag minder werken krijg je tijd om iets nieuws uit te proberen, wordt de werk-privé balans beter en je hebt meer tijd om gewoon niks te doen.
Werkdruk
Werkdruk ontstaat volgens Banach door organisatieoorzaken. Volgens hem is het systeem waarin je werkt de reden dat je je druk maakt. ‘Het is gemakkelijker om dat systeem klakkeloos te volgen maar wel met gevolg dat je altijd druk bent.’ Banach roept op om dat systeem aan te passen, door klein te beginnen, door bijvoorbeeld elke week minimaal een uur vrij te spelen. En ook door zinloze regels en werkwijzen niet langer te accepteren. Banach roept op om onzinnige manieren van werken niet langer gelaten te accepteren maar om op de rem te trappen. ‘Dit werkt niet en ik weiger hier langer onderdeel van te zijn. Ik ga ontdekken hoe dit beter kan.’
Gewoontes
Banach roept medewerkers op om los te komen van ingeslepen gewoontes, en daarvoor is het nodig dat je anders gaat denken, dat je op een ander manier naar werk en de organisatie kijkt, en vooral om daar vervolgens iets mee te doen. Volgens hem is daar niet veel voor nodig. ‘Wees daarom niet teleurgesteld als er zaken in het boek voorbijkomen die je al weet (…). Maar om eerlijk te zijn, het interesseert mij werkelijk geen fluit of je al weet wat er in dit boek staat. Waarom niet? (....) Het gaat erom of je het al toepast.’
Experimenteer
De subtitel van zijn boek, ‘hoe je werkt is belangrijker dan waar’, is een krachtige boodschap voor al die mensen die, in het kader van hybride werken, druk bezig zijn met het regelen van schema’s van wie wanneer thuis en wie wanneer op kantoor werkt, en welke facilitaire voorzieningen daarvoor nodig zijn. Daartegenover roept Banach medewerkers op om na te denken over hoe je werkt, en om, al experimenterend, daarnaar te handelen.
Pamflet
Banach maakt in zo’n negentig pagina’s duidelijk wat er niet goed gaat in organisaties en hoe je dat als medewerker zelf kan, nee moet, veranderen, ongeacht je rol. Heel doortimmerd is zijn analyse niet, maar dat is ook niet zijn ambitie, zo lijkt het. Hij wil de lezer immers prikkelen om kritisch naar de organisatie en naar zichzelf te kijken. Banach spreekt de lezer rechtstreeks aan om anders in beweging te komen, om zijn werkbare tijd anders in te richten. Het boek voelt als een pamflet met een oproep tot actie, een oproep om zelf je verantwoordelijkheid te pakken en om samen met collega’s te bouwen aan een werkomgeving ‘die klaar is voor de toekomst’ (zo een organisatie ooit klaar is….).
Over Rudy Kor
Rudy Kor is zelfstandig organisatieadviseur en auteur van diverse managementboeken. Tot voor kort werkte hij (als senior partner) bij Twynstra Gudde. Hij startte zijn werkzame leven bij Philips in Eindhoven. Als adviseur helpt hij (project)managers bij het effectiever inrichten van hun projecten. Als veellezer wordt hij gedreven door nieuwsgierigheid en schrijft regelmatig boekrecensies.
