Er is er hier maar één de baas! - ‘Onthutsende inkijk’

De afgelopen jaren hebben de rechtszaken rondom Centric en Gerard Sanderink regelmatig de pers gehaald. Daarbij zijn vraagtekens gerezen over de betrouwbaarheid van Centric, toch een van de grotere leveranciers voor overheid zoals gemeentes (paspoortsystemen) en DNB (voor het technisch beheer). Gerard Sanderink is eigenaar/oprichter van Centric en heeft het daar voor het zeggen. Wat betekent het als een man met zo’n positie niet meer helder denkt? Angelique Kunst, economieredacteur bij Tubantia, heeft onderzoek gedaan naar de ontspoorde macht van Sanderink en dit beschreven in haar boek Er is er hier maar één de baas!, naar een uitspraak van Sanderink in een telefoongesprek met Van Egten, zijn ex-partner.

Verlegen jongen

Sanderink is geboren in het oosten van het land, een verlegen jongen, door zijn vader niet als goed genoeg gezien om hem op te volgen in het boerenbedrijf. De IT was net in opkomst, daar was Gerard goed in. Hij is daar zijn eigen bedrijf in begonnen, dat uiteindelijk uitgroeide tot het bekende Centric. Door hard te werken, hard te onderhandelen en net over de grenzen van de wet te acteren, heeft hij het bedrijf groot gemaakt. 

Bedrijvenimperium

Na de groei van Centric zag Gerard kansen in de bouw, door goede software dacht hij de bouwprocessen te kunnen verbeteren. Daarvoor heeft hij ingenieursbureaus (Oranjewoud, Antea) en bouwbedrijf Strukton overgenomen. Kanttekening hierbij is dat Oranjewoud beursgenoteerd is, waardoor dit bedrijf aan diverse regels moet voldoen. En of dat nu past bij een man die zelf alle touwtjes in handen wil hebben? Overigens loopt het bedrijf ook niet, er moet geld bij. Dit geld komt uit de reserves/dividenduitkeringen van Centric. Toch heeft hij een bedrijvenimperium opgebouwd met 16.000 medewerkers in 12 landen.

Gebruiksaanwijzing

Qua persoonlijke leven is het rustig rondom Gerard, hij richt zich op zijn moeder, die hij op zondag rondrijdt in de omgeving. Hij woont op de boerderij, met zijn familie. Een vriend koppelt hem aan Brigitte van Egten. Zij worden een koppel, waarbij zij een goede invloed op hem heeft, ze weet goed met zijn gebruiksaanwijzing om te gaan. Zij krijgt ook een rol in zijn bedrijvenimperium en wordt directeur bij een zonnepanelenfabriek.

Cybercharlatan

So far, so good. Totdat Rian van Rijbroek in zijn leven opduikt. Op haar CV staan indrukwekkende prestaties op het gebied van cybersecurity, ze heeft bij diverse inlichtingsdiensten gewerkt. Nadere analyse van het CV door Kunst laat wat anders zien… Sanderink wordt getriggerd door haar kennis over cybersecurity, hij ziet dat dit een trend aan het worden is en ervaart haar als een deskundige vrouw. Landelijke bekendheid krijgt van Rijbroek door een optreden in Nieuwsuur, waar ze een warrig verhaal afsteekt over cybersecurity. Ook schrijft ze, samen met Willem Vermeend, een boek over dit onderwerp. Door experts worden het boek en de uitspraken in Nieuwsuur weerlegd, waarna Van Rijbroek bekend staat als de cybercharlatan.

Mails

Toch heeft dit geen invloed op Sanderink, hij blijft haar zien als deskundige en zij krijgt een steeds grotere rol in zijn leven. Zij verdrijft Brigitte van Egten als zijn vriendin en krijgt zeggenschap over zijn mailbox. Vanaf dat moment begint ‘Gerard Sanderink’ te mailen… de eerste mail is ondertekend door Gerard van Sanderink... Saillant detail is dat Sanderink niet weet hoe hij met computers moet omgaan, hij mailde nooit. En dat voor een eigenaar van een groot IT-bedrijf… De mails vanuit dit mailaccount, vaak met belasteringen voor anderen, gaan naar media, Centric en andere bedrijven van Sanderink, maar ook naar ministers en overheidsfunctionarissen. Vaak warrige mails met ongefundeerde beschuldigingen. Het is nu eenmaal zo: als Sanderink iets vindt dan is het zo, bewijs of niet…

Fraude

En op zich is het niet erg dat Van Rijbroek deze rol heeft, het blijft achter de schermen echter onduidelijk wie nu aan de touwtjes trekt. Daarnaast lijkt Van Rijbroek Sanderink op te stoken, alle medewerkers die uit dienst gaan krijgen rechtszaken voor fraude aan hun broek. Laat Van Rijbroek nou in het verleden diverse fraudeonderzoeken hebben gedaan… Ook in het bedrijf dat Brigitte van Egten bestuurde, doet Van Rijbroek een fraudeonderzoek. Met dezelfde conclusies als waar ze al meerdere bedrijven mee heeft geconfronteerd: de administratie klopt voor geen meter, fraude! Door experts is dit overigens weerlegd, zij hebben de fraudeonderzoeken door Van Rijbroek weerlegd.

Rancuneuze man

Sanderink blijkt, al dan niet op aangeven van Van Rijbroek, een rancuneuze man die zich niet houdt aan wet- en regelgeving. Hij gaat voert net zo lang rechtszaken tegen Van Egten tot hij gelijk krijgt. Zijn zakken zijn dieper dan die van haar, hij kan meer advocaten betalen. En dat hij veel advocaten heeft gehad, blijkt wel uit het boek. Gelukkig is de rechtspraak in Nederland rechtvaardig en haalt Sanderink zijn gelijk op deze manier niet.

Erfenis

Het eigendom van een groot bedrijf voor een man op oudere leeftijd (Sanderink is inmiddels 73) brengt continuïteitsrisico’s met zich mee. In de periode voor Van Rijbroek was de erfenis goed geregeld met een stichting waarbij een groot deel van de erfenis naar de regio Twente zou gaan. In deze stichting zat ook Van Egten. Na de komst van Van Rijbroek is dit aangepast naar een wat schimmigere constructie, met een bevriende notaris van Van Rijbroek, waarbij zij samen met Aike Schoots de zeggenschap krijgt over het bedrijvenimperium.

Vervolg

De rechtszaken leiden wel tot een mooi kijkje in de veldslag tussen Sanderink/Van Rijbroek en zijn ex-vertrouwelingen. In december 2021 wordt zelfs de computer bij Van Rijbroek in beslag genomen om deze te analyseren. Die bevat in totaal 10 Terabyte. Welke informatie daar op staat is nog niet bekend, maar ongetwijfeld is het explosief materiaal. Die hopelijk een einde maakt aan de rol van Van Rijbroek.

Het boek dekt de periode tot april 2022, waarbij de laatste stand van zaken is meegenomen. Zo is Oranjewoud van de beurs gehaald en gaat DNB op zoek naar een andere leverancier. Maar dit verhaal is nog lang niet over…

Onthutsende inkijk

Er is er hier maar één de baas! is een feitelijk boek, maar leest als een thriller/spionageverhaal. Het zou zo door John le Carré geschreven kunnen zijn, je leest het in een ruk uit om te zien wat er allemaal gebeurd is. Het boek geeft een onthutsende inkijk in hoe Van Rijbroek zich macht weet te verschaffen achter de schermen en invloed kan uitoefenen op de top van het bedrijfsleven. Ik kan niet wachten op het vervolg.