Met de nodige scepsis begon ik aan Laat je niet kiezen van Danny Mullenders. Ik vond de cases wel erg kort: in anderhalve bladzijde beschrijft de auteur een situatie van een coachee, geeft daar zijn visie op en beschrijft op het eind vaak een klein stukje theorie. Maar Mullenders hield niet alleen mijn aandacht vast, maar wist hij mijn nieuwsgierigheid ook verder te vergroten.
De vele casusbeschrijvingen zijn geordend in tien delen, zoals: ‘oog in oog met je saboteur’, ‘kiezen wat je overkomt’ of ‘praten in vraagtekens’. Wat mij aansprak is de enorme herkenbaarheid van de situaties. We kennen allemaal collega’s die te veel pleasen of alleen maar met de inhoud van het werk bezig zijn of zichzelf helemaal vergeten.
Expertrol
Daarom is het hoofdstuk ‘De nummer 1-reden waarom mensen in hun loopbaan vastlopen’, zo waardevol: de auteur stelt namelijk dat mensen naarmate ze hogerop komen meer afstand moeten nemen van de inhoud. Het probleem daarbij is dat het velen niet lukt om uit hun expertrol weg te stappen. Wat hier heel triest aan is, is dat deze mensen het zo goed bedoelen, hard werken maar minder dan niets weten te creëren. Fijn dat er dan af en toe een coach is die hen een spiegel voorhoudt. De collega’s zijn er al lang mee gestopt.
Oneffenheden
Natuurlijk lijken veel cases op elkaar, maar tegelijkertijd hebben ze altijd iets unieks. Wie dit boek leest wordt zich bewust van het feit dat mensen - hoeveel kennis ze ook hebben- soms kleine oneffenheden hebben die goed samenwerken in de weg staan.
Zo lezen we over ‘casus Dirk’ chef van dienst in een productiebedrijf die als een leidinggevende wordt gezien die kortaf en zakelijk is en snel conclusies trekt. Hij strooit met labels richting zijn collega’s, zoals ‘de storende, irritante collega’. Dit wordt allemaal zeer kort beschreven en we lezen wat coach Mullenders dan aan de orde stelt. In dit geval doet hij de suggestie om de collega eens met andere ogen te bekijken. Dirk krijgt een stukje huiswerk mee om de dialoog met haar aan te gaan en bepakt met een uitspraak van Goethe: Man soll sich nicht ärgern nur wundern, gaat hij aan de gang. En dan valt mij op dat het hier bij blijft en dat ik dat als lezer wel prima vind. Niet het oeverloos uitdiepen van allerlei cases die allemaal geforceerd aflopen met een halleluja-gevoel.
Eenvoud
Nee, Mullenders is niet aan het tonen hoe goed hij is, hoeveel hij weet, maar toch voelen we als lezer de ervaring van deze coach. Die zit juist niet in de uitgebreidheid maar in de eenvoud. Het is maar weinig schrijvers gegeven om de lezer aan te zetten tot denken met maar zo weinig tekst. Het heeft enerzijds met de schrijfstijl te maken, natuurlijk ook met de werkervaring, maar vooral, zo vermoed ik, met de bescheidenheid van de auteur. Hij maakt zichzelf niet belangrijker dan nodig.
Dit boek is daarom zeer geschikt voor mensen die zelf coachen. Je krijgt veel tips, kleine stukjes literatuur aangereikt waarmee je verder op onderzoek kunt en soms voorzien van een prachtige quote. Maar het boek is evenzeer geschikt voor de coachee zelf. Hij of zij zou zich kunnen afvragen: ‘Wie ben ik dan in deze verhalen?’ We hebben immers anderen nodig om onszelf te leren kennen.
Al met al een zeer lezenswaardig boek dat luchtig is beschreven, maar waarover niet te luchtig moet worden gedaan.
Over Peter de Roode
Drs. Peter de Roode is zelfstandig adviseur en trainer. Hij ondersteunt organisaties bij het invoeren van grootschalige veranderingen waarbij gedragsverandering centraal staat.