Cor Broekhuizen stelt dat bij softwareontwikkeling veel onderwerpen samenkomen. Onderwerpen zoals business en IT-integratie, leren van mensen, de betekenis van impliciete kennis, visies op organiseren, omgaan met onzekerheden, IT-architectuur en cultuur. Inzicht hierin helpt bij het doorgronden van de organisatie van IT en het ontwikkelen van software.
Holistisch
Volgens Broekhuizen zijn de bovengenoemde aspecten van besturing van IT nog niet een boek bijeengebracht. Het is volgens hem juist de holistische, multidisciplinaire bril die kan helpen dit vraagstuk beter te doorgronden. Deze invalshoek helpt volgens hem ook om iets van het onbegrip tussen managers en IT-professionals weg te nemen.
Broekhuizen is sinds de jaren tachtig actief in de IT, als (interim-)IT-directeur of – CIO en als medeoprichter van twee adviesbureaus. Hij weet dan ook wat er speelt als het gaat over IT, organiseren en veranderen. Zijn boek is bedoeld voor iedereen die te maken heeft met verdere digitalisering van producten, diensten en processen, ‘of je nu IT-manager, IT-professional of business manager bent.’ Functies waarvan Broekhuizen voorspelt dat ze in de toekomst verder worden geïntegreerd.
Verleden
Broekhuizen stelt dat softwareontwikkeling niet gebaat is bij de veel voorkomende manier van organiseren en managen van projecten. In het hoofdstuk De besturing van IT laat hij zien wat er valt te leren van het verleden. Onderwerpen die daarin aan bod komen zijn onder meer: De geschiedenis van de besturing van IT, Agile en DevOps en Het belang ‘van automatisering van de automatisering’. Ook al is volgens Broekhuizen het demand-supply model nog steeds de dominante manier van organiseren, ‘we raken vanwege de Agile/DevOps beweging en het werken in multidisciplinaire teams, steeds meer gewend aan het wegvallen van grenzen tussen business en IT’.
Einde van projectmatig werken
Deel twee van de titel van het boek, Anders organiseren werkt de auteur verhelderend uit in zo’n dertig pagina’s. Centrale boodschap is het einde van projectmatig werken. Broekhuizen ziet dat bestaande projectmanagementmethoden, -technieken en aannames (voor softwareontwikkeling) tot veel problemen leiden. Voorbeelden hiervan zijn het ontbinden van het team als het resultaat is opgeleverd en er eigenlijk niet geleerd wordt van ervaringen. Het denken in vaste tijdslijnen,dat leidt tot onvoldoende kunnen inspelen op veranderingen. Zicht op echte voortgang ontbreekt, omdat pas op het laatste moment duidelijk wordt wat er misgaat. Fixed priceprojecten die niet werken.
Inrichtingsprincipes
De oplossing van bovenstaande problemen is volgens Broekhuizen het toepassen van elf inrichtingsprincipes voor het ‘Anders organiseren van de IT-functie van een organisatie’. Dat zijn ondermeer het benaderen van softwareontwikkeling als een creatief proces, het werk naar de teams brengen, budgetteren van producten of waardeketens in plaats van projecten. Verder zijn dat het toepassen van Lean- en Agile-principes, het vormen van stabiele multifunctionele teams, teams organiseren rond Conway’s Law, verregaande business/IT-integratie en minimal viable bureaucracy.
Teams
In hoofdstuk vijf komt zijdelings het belang van teams al aan de orde. In het aansluitende korte hoofdstuk zes: Teams, Teams, Teams! gaat hij daar iets dieper op in. Aan bod komen onderwerpen als Teamautonomie, Cognitieve belasting van een team, Type teams en Teams en sourcing. Hierbij valt te denken aan onderwerpen zoals Co-sourcing, DevOps-team as a service, Distributed DevOps-team as a service en Solution-provider. Hij besteedt in dit hoofdstuk geen aandacht aan team dynamics en verwijst naar andere boeken hierover.
Leesbaar
Vanuit de gedachte dat de doorsnee manager weinig tijd heeft om een (management)boek te lezen, is volgens mij de vorm net zo belangrijk als de inhoud. Over de inhoud zo meer. Wat de vorm betreft maakt de auteur het de lezer gemakkelijk. Om te beginnen schrijft hij erg toegankelijk. Hoofdstukken beginnen met een korte introductie over wat komen gaat. Ook aan de opmaak is veel aandacht besteed. Anders kijken en organiseren is speels opgemaakt, met gebruik van steunkleuren en handgetekende figuren. Hij helpt de lezer ook met de duidelijke paragraaf-titels die aangeven wat op een pagina de kern is. Broekhuizen vat aan het eind van een hoofdstuk kernachtig samen wat in het voorgaande is gezegd. Verder staan er in het boek veel korte cases die illustreren wat in het voorgaande theoretisch is uitgelegd.
Softwareontwikkeling
De titel van het boek kan de lezer, en in ieder geval mij, op het verkeerde been zetten. Groot staat op de omslag: Anders kijker en organiseren, met in kleine letters het einde van de IT-afdeling. Het gaat dus helemaal niet over organiseren in z’n algemeenheid. Het boek gaat over de organisatie van IT en softwareontwikkeling, en hoe je daar anders naar kunt kijken.
Doorgronden
Broekhuizen wil de lezer helpen vraagstukken rond de besturing van IT beter te doorgronden door een multidisciplinaire bril aan te reiken, en daar is hij in geslaagd. Broekhuizen heeft managers iets te vertellen. Misschien wel iets te veel. Hij stipt heel veel onderwerpen kort aan, waardoor een groot deel van het boek wel wat weg heeft van een verzameling notities over ondermeer (het einde van) Tayloriaans denken, leren, expliciete en impliciete kennis, Demand-supply model, veranderkunde, DORA-metrics, leiderschap, Dev-Ops, teamvorming en organisatiekunde, roos van Leary, transactionele analysetheorie en vijf manieren om te communiceren. En niet altijd maakt hij duidelijk wat je met een aangereikte model kunt. Dit is minder het geval bij de pagina’s die de IT-organisatie, architectuur, IT-uitgangspunten en het einde van het klassieke projectmanagement behandelen. Daar gaat Broekhuizen net wat dieper op de materie in.
Multidisciplinair kijken
In ieder geval reikt hij in Anders kijken en organiseren de lezer de toegezegde multidisciplinaire brillen aan. En waar vind je een boek waar er aandacht is voor een zo’n grote diversiteit aan onderwerpen? Het helpt zeker bij het doorgronden van de besturing van IT en softwareontwikkeling, in zoverre dat hij laat zien dat het niet eenvoudig is om op een andere manier het in te richten en aan te sturen. De daaruit volgende acties levert hij niet, maar dat suggereert de titel Anders kijken en organiseren ook niet. Het nu dus wachten op het vervolg op dit boek, waarin Broekhuizen dat wel uitwerkt. Hij heeft er meer dan voldoende kennis en ervaring voor en daarnaast heeft hij een prettig leesbare manier van schrijven.
Over Rudy Kor
Rudy Kor is zelfstandig organisatieadviseur en auteur van diverse managementboeken. Tot voor kort werkte hij (als senior partner) bij Twynstra Gudde. Hij startte zijn werkzame leven bij Philips in Eindhoven. Als adviseur helpt hij (project)managers bij het effectiever inrichten van hun projecten. Als veellezer wordt hij gedreven door nieuwsgierigheid en schrijft regelmatig boekrecensies.
