Aandacht - Ook focus heeft een ritme van ups en downs

Een getal wat ik online vaak zie terugkomen is dat we, na afleiding, pas na 25 minuten weer terug in onze taak zitten. Het is niet zo dat we die tussentijd dan zitten te verlummelen, we doen gemiddeld zo'n 2 andere taken voordat we weer teruggaan naar de oorspronkelijke taak. Dat is wel belangrijke context bij dit getal!

Wow-effect

In Aandacht levert Gloria Mark behoorlijk wat bewijs voor de stelling dat onze aandacht achteruitgaat. In de media die we consumeren bijvoorbeeld: filmshots zijn van zo'n 12 seconden in 1030 naar 4,5 seconden in 2010 gegaan. Wellicht is hier ook een wisselwerking gaande, door chaos edits op YouTube of het snelle schakelen op TikTok, raken we ook gewend aan snellere shots. Films moeten ons vervolgens ons meer uitdagen om nog dat wow-effect te geven.

Ook zouden we enorm veel meer schakelen, vroeger konden we zo'n 2.5 minuut focussen op een scherm. De afgelopen jaren is dat van 75 naar 44 seconden gegaan. Al moet in deze flinke afname ook zeker moeten meegenomen dat er in de latere onderzoeken véél preciezer kon worden gemeten en er dus ook meer wisselingen gedetecteerd konden worden.

Mythes

Mark ontkracht in Aandacht ook een aantal mythes. Dat afleidingen vooral komen van notificaties bijvoorbeeld; ongeveer de helft van de afleidingen komt van onszelf. En de ene heeft daar meer last van dan de ander, omdat we bijvoorbeeld neurotischer of nauwgezetter zijn.

Volgens Gloria Mark kun je als kenniswerker niet zo makkelijk flow bereiken als bijvoorbeeld een schilder of muzikant. Toch word je steeds meer een schuldgevoel aangepraat als je een spelletje speelt op je telefoon of door social media scrolt. Mark zegt juist dat je je heel goed voelt als je even gedachteloze werkzaamheden hebt gehad en dat dit juist weer kan zorgen dat je gefocust aan de slag kan. Het is onnatuurlijk om altijd maar gefocust te zijn: Ook focus heeft een natuurlijk ritme van ups en downs.

Agency

In plaats van controle te willen houden kunnen we ook op zoek gaan naar Agency; ons bewust worden van de conditionering. Niet de verlangens willen controleren maar ons gedrag in de hand houden. We kunnen ons bijvoorbeeld inbeelden hoe onze acties ons gevoel aan het einde van de dag beïnvloeden.

In de toekomst verwacht Gloria Mark nog wel andere challenges: als we - dankzij AI - saaie taken uit handen kunnen geven, zullen we het grootste gedeelte van de tijd met complexe taken bezig zijn. We zouden kunnen denken dat we dan meer tijd hebben om leuke dingen te doen tussendoor, maar de geschiedenis heeft uitgewezen dat dit niet zo werkt. Vaak zijn we juist meer gaan werken door nieuwe technologieën. Een focuspunt zouden kunnen zijn om meer frictie in technologie te introduceren, zodat we gezondere gewoontes creëren.

Verwijzingen

Een boek met heel veel informatie en veel wetenschappelijke onderzoeken, maar gek genoeg bevat de Nederlandse versie geen verwijzingen naar de literatuur. Opvallend is dat de schrijfster leuke details weet van andere onderzoekers. Zo maakt ze het boek een stuk persoonlijker dan alleen de resultaten van het onderzoek te vertellen. Dat Walter Mischel van het marshmallowonderzoek vol interesse luistert naar de ideeën van zijn studenten bijvoorbeeld. Dat maakt het onderzoek gelijk een stuk uitgebreider, niet het resultaat alleen maar de persoon achter het onderzoek.