Mensen zijn tegenwoordig steeds beter in staat om zelf hun werk te organiseren en om hun eigen ontwikkeling vorm te geven. Zowel persoonlijk als professioneel. Daar blijkt lang niet altijd meer een organisatie en een manager voor nodig te zijn. Volgens Menno Lanting is dàt misschien wel het spectaculairste effect van het explosief toegenomen gebruik van internet in het algemeen en van sociale media in het bijzonder.
In Connect! liet Lanting al overtuigend zien dat sociale media geen hype is die weer voorbij gaat. In Iedereen CEO blijken ze een metafoor voor de nieuwe structuur, de nieuwe houding, de nieuwe kennis en vaardigheden die nodig zijn om ons definitief los te maken van het industriële tijdperk. Er zullen niet alleen andere organisatievormen ontstaan. Hedendaagse kenniswerkers zijn minder dan ooit afhankelijk van fysieke organisaties. De ‘ConnectedWereld’ zoals Lanting het noemt vraagt om de vaardigheid virtueel samen te werken en het vermogen om eigen kennis en kunde goed voor het voetlicht te brengen. Via online netwerken.
In ‘Iedereen CEO’ beschrijft Lanting hoe en waarom steeds meer werknemers zich afkeren van bestaande organisaties. ‘Vroeger verbonden we ons aan organisaties om ons inkomen veilig te stellen,’ vertelt hij. ‘Nu realiseren we ons steeds meer dat we daar zonder deze organisaties net zo goed of zelfs beter toe in staat zijn. Daardoor gaan we ook hele andere voorwaarden stellen aan een werkgever.’
Onze kijk op leiderschap zal radicaal veranderen. ‘Leiders worden niet meer benoemd maar gekozen,’ volgens Lanting. ‘Het voornaamste criterium daarbij is wat die bijdragen aan het netwerk van de professional.’ Dat roept allerlei nieuwe vragen op, zowel voor de ontwikkeling van de organisatie als voor die van het individu. ‘Door het samenvloeien van technologie en communicatie met onze menselijke behoefte om ons aan elkaar te verbinden, ontstaat een nieuwe denkkracht. Die is niet langer gebonden is aan het individu; die bestaat bij de gratie van het netwerk.’
Organisaties kunnen hun toegevoegde waarde alleen nog maar bevestigen of hervinden door de buitenwereld te spiegelen. ‘Er ontstaat een economisch model dat niet meer wordt gedragen door bedrijven en instellingen maar door individuen en hun netwerken,’ voorziet Lanting. ‘Dat geeft aanleiding tot het ontstaan van micromultinationals, virtuele bedrijven, en andere ultra platte organisaties waar managementtaken niet meer dan corvee zijn. Transparantie, vertrouwen, bereikbaarheid, authenticiteit en vakmanschap, en samen leren - dat is waar het de komende jaren om zal gaan.’
Professionals die zijn boek lezen, hoopt Menno Lanting te verleiden om hun eigen stappen te zetten op het pad naar meesterschap over hun eigen werk en leven. Managers wil hij ermee aansporen om met andere ogen naar hun organisaties te kijken en naar de manier waarop zij daar leiding aan geven. ‘Bedenk dat ieder nieuw tijdperk nieuwe kansen biedt,’ zegt hij. ‘Grijp ze!’
Over Pierre Spaninks
Pierre Spaninks (Eindhoven, 1955) was tot zijn pensionering in 2021 zelfstandig professional in journalistiek en communicatie. Hij kreeg landelijk bekendheid als ZZP-expert. Voordien had hij gewerkt in het hoger onderwijs en de consultancy. Hij studeerde Tekstwetenschap aan de Universiteit van Amsterdam en volgde op Harvard het Senior Manager in Government Program. Tegenwoordig legt hij zich toe op de Egyptologie.