Hoewel de auteur het vermoedelijk zal ontkennen, is Smart resultaat- en functiegericht coachen in zekere zin te lezen als een aanklacht tegen al die coaches en coachingbureaus die vooral op de softe kant gaan zitten. De kant van: een medewerker moet vooral goed in zijn vel zitten. Feitelijk schrijft Lenssen in zijn boek dat je - als je op het ‘velletjesspoor zit’ - je als organisatie al te laat bent.
Coachen moet continu en stapsgewijs gebeuren om intrinsiek mensen gemotiveerd te houden. Zowel mensen zelf als organisaties hebben dat de laatste jaren een beetje afgeleerd. Wie van school komt, eist direct een stevig salaris en de organisatie verwacht dan ook direct inzetbare mensen. Tijd voor opleiding is er, mede door de hoge arbeidskosten, eigenlijk niet meer. Probleem is echter dat in de huidige tijd mensen in hun carrière meerdere keren moeten switchen. Domweg omdat ontwikkelingen zo snel gaan, dat technieken vandaag over een jaar of tien niet meer bruikbaar zijn.
Organisaties lossen dat soms op door mensen die niet met de tijd zijn meegegaan met een zak geld op straat te zetten. De getroffene accepteert het dankbaar, maar gebruikt het geld zelden of nooit voor persoonlijke ontwikkeling. En dat is gevaarlijk, betoogt Lenssen. Hij biedt gelukkig in zijn boek ook de oplossing. Door gestructureerd, in heldere stappen, continu mensen te coachen (mensen moeten ook zelf daar initiatief in nemen), kun je bijblijven, en lekker in je vel blijven zitten. Wie een vak beheerst, wie ergens heel goed in is, zal eigenlijk van nature lekker in zijn vel zitten meent Lenssen. Domweg omdat er gevraagd wordt naar je expertise. Lenssen wil dus een moderne vorm van de oude gilden. Toen de auteur in de jaren zestig zelf begon met werken, kreeg hij 1 gulden 68 per uur. Dan kon er nog wel wat vanaf bij organisatie om mensen ook bij te scholen. Kom daar nu nog maar eens om.
Lenssen vroeg eens een opdrachtgever: ‘Waarom zijn er zo veel kippen in uw organisatie. Toen je medewerkers in dienst kwamen, hadden niet velen de droom hun vleugels uit te slaan? Valt het je dan niet op dat de meesten als een kip op een stok zitten en braaf elke dag hun ei leggen? Ofwel: doet u als werkgever wel genoeg aan employability van uw medewerkers?’
We kenden vanuit het managementdenken al het acronym ‘SMART’ dat staat voor: specifiek, meetbaar, acceptabel, realistisch en tijdgebonden. Middels SMART-coaching biedt Lenssen nu een model om begeleiding van mensen gestructureerd aan te pakken. Zodat het kippen blijven die hun vleugels uit durven slaan. Wees ook niet bang om mensen op te leiden die uiteindelijk weg gaan bij jouw organisatie, schetst de auteur. Dat gebeurde vroeger met de leerlingen van een gilde ook. In de tijd dat de coachingsbuzz ‘lekker in je vel zitten’ overigens nog niet bestond.
Vraag die nog wel rest is, is de volgende: is het boek geschreven als branding van de eigen organisatie (de Smart Group) of als gratis methodologisch coachingsboek met heel veel modellen en stappenplannen? Gezien het feit dat Lenssen vindt dat kippen hun vleugels moeten uitslaan en je niet bang moet zijn dat concurrenten kennis overnemen, zullen we er maar vanuit gaan dat het vooral een gratis model is voor coachen met een focus op vakkennis.
Over Ben Kuiken
Ben Kuiken is filosoof, schrijver en ontregelaar. Als organisatiefilosoof helpt hij mensen om anders te denken, te kijken en te praten over organisaties en de problemen die daar ontstaan. Ben is auteur van een groot aantal boeken over organiseren, spelen, en filosofie, waaronder De laatste manager, De Organisatiefilosoof, en Het Zinnigste boek dat je ooit zult lezen.
