Proceskunde heeft net geen 200 bladzijden verdeeld over zeven hoofstukken met alles erop en eraan: voorwoord, leeswijzer, bespiegelingen en nawoord. Prettige bladspiegel, goede quote’s, mooie plaatjes, verhelderende schema’s, verwijzingen naar filmpjes via een QuickScan-code en reflectievragen voor de echt leergierige lezer. Kortom: met aandacht gemaakt.
Soms schrijf je een boek omdat je iets wil onderzoeken, soms schrijf je een boek omdat het tijd wordt dat de wereld het ook eens weet. Dit boek is van de eerste categorie. Het is een weerslag van de zoektocht van de beide auteurs en daar zit de kracht en de makke. Ieder hoofdstuk begint met een uitgebreid literatuuroverzicht over datgene wat er in de afgelopen tientallen jaren over is geschreven. Zeer verantwoord. Maar ook als je denkt: nu hebben we dat wel gehad, gaat het maar door tot in de allerlaatste bespiegelingen toe: die ene auteur zegt dit en die andere auteur zegt dat. Dat maakt het ook zo’n keurig boek. De auteurs laten iedereen aan het woord, maar van henzelf zit er weinig emotie in. Er staan talloze praktijkvoorbeelden in over bloedeloze organisaties met hun vastlopers, niet vlottende processen en energieslurpers, … je zou toch ook eens uit je slof schieten als adviseur. Onze verwende klanten worden zelfs al moe van een chique leiderschapsprogramma (blz. 144). ‘Wat werken hier voor eikels en gebruik eens je gezond boeren verstand’. Maar nee, … het blijft allemaal binnen de fatsoensnormen en met schijnbaar engelengeduld wordt er weer een volgend alternatief (doe eens gek: doe iets maatschappelijks i.p.v. iets bedrijfskundigs) aangedragen. En natuurlijk vinden de auteurs aandacht, ruimte en het toelaten van chaos belangrijk, maar een strakke structuur kenmerkt dit boek. Soms moet je je boek nog worden.
De vraag die in mij bovenkomt: stel dat de Führer van de Olympische Ploeg 2016 naar Rio (= Chef de Mission TeamNL) dit boek zou hebben gelezen. Zou hij dan tegen Yuri van Gelder (1983) hebben gezegd: ‘Domme zet van je, maar je kunt het nog goed maken: win Goud voor de Natie!’ Kijk, dan ben je een echte Führer. Je maakt een geste. Zoek de ruimte! Dit als klein voorbeeld hoe je zout en peper toevoegt aan een boek. ‘Andacht für Führer, sein Projektleiter und Berater’. Dan ziet het er al gelijk heel anders uit. Het is een boek voor mensen die ruimte en speelsheid zoeken in organisaties; dat is meer dan hard nodig. Ik neem het op in de literatuurlijst van mijn volgende boek alleen al vanwege het samenvattende schema op bladzij 166/167. Dank voor jullie degelijke onderzoekswerk, beste Barbara en Aart.
Jaap Peters werkt bij DeLimes nieuw organiseren. Hij is initiatiefnemer van het kwartaalmagazine Slow Management en auteur van verschillende succesvolle boeken.