In vijf hoofdstukken (bedrijven) neemt de auteur ons mee naar organisatieland en zet de bril op van Shakespeare. De lezer leert op een andere manier naar een organisatie te kijken. Managen of niet, dat is de vraag opent mooi met de zin ‘Elke organisatie is een theater en iedere medewerker is een acteur’. Het doet me denken aan de oneliner van de socioloog Erving Goffman: We zijn betere acteurs dan we zelf vermoeden uit diens bestseller De dramaturgie van het dagelijks leven. Dit theaterperspectief geeft goed weer dat een organisatie niet alleen maar bestaat uit beleid, plannen en budgetten. Er speelt meer, veel meer. Renkema heeft dat goed begrepen en heeft een prettig leesbaar boekje op de markt gebracht in een aantrekkelijke lay-out.
In de vijf bedrijven vindt de lezer het nodige terug waar hij mogelijk op zoek naar is richting zijn eigen organisatie. Alle belangrijke thema’s die in organisaties aan de orde gesteld kunnen worden, komen voorbij: leiderschap, cultuur, beoordelingen, teams, communicatie en nog vele andere.
Op dit punt zit ook mijn enige bedenking bij het boek: het is wel erg breed om alles aan te pakken. Daardoor ontbreekt soms de diepgang. De auteur brengt het Shakespeareaanse thema in verband met een eigentijds managementmodel. Die licht hij toe maar nieuwe inzichten worden de lezer niet of nauwelijks aangereikt. Het boek had m.i. aan kracht gewonnen wanneer de auteur de nodige distantie had ingenomen m.b.t. deze modellen of ze zelfs had weggelaten.
Toch wordt dit punt ruimschoots gecompenseerd door de prettige schrijfstijl en de verluchtingen die de auteur in de vorm van allerlei ‘scenes’ (lees: gefingeerde dialogen) opvoert.
Het hoofdstuk dat mij het meest aansprak luidt: ‘Schmink of naturel’. In dit hoofdstuk komt goed naar voren waar we vandaag in organiserend Nederland tegen aanlopen m.b.t. thema’s als ongelijkheid en diversiteit. De auteur merkt op dat vierhonderd jaar geleden het toneel taboe was voor vrouwen. Diversiteit is dus van alle tijden. Renkema beschrijft drie vormen van diversiteit n.a.v. de stukken van Shakespeare. Ten eerste de verhouding tussen man en vrouw. De tweede vorm gaat over ‘buitenbeentjes’ en de derde vorm heeft met teamdiversiteit te maken. Deze drie vormen van diversiteit leveren menige organisatie vandaag de dag de nodige hoofdbrekens op. Wat onderschat wordt, zoveel wordt duidelijk uit dit boek, dat het taaie thema’s zijn die zich niet zo gemakkelijk laten oplossen. Al helemaal niet met rationeel beleid.
Managen of niet, dat is de vraag is een fris en origineel boek dat een brede kijk biedt op organisaties en tegelijkertijd de lezer verleidt om (opnieuw) de stukken van Shakespeare te lezen. Die zijn er zowel ter lering als ter vermaak.
Drs. Peter de Roode is zelfstandig adviseur en trainer. Hij ondersteunt organisaties bij het invoeren van grootschalige veranderingen waarbij gedragsverandering centraal staat. Hij is auteur van de boeken Meegaan of dwarsliggen, Werkvormen voor managers en Leidinggeven kun je zelf. Samen met meerdere auteurs schreef hij onder red. van Rob van Es het boek Praktijkboek Veranderdiagnose en samen met Peter van den Boom schreef hij Theatervoorstellingen in organisaties. Naast zijn schrijfactiviteiten is hij spreker en organiseert hij trainingen en seminars over actuele managementthema's.
Over Peter de Roode
Drs. Peter de Roode is zelfstandig adviseur en trainer. Hij ondersteunt organisaties bij het invoeren van grootschalige veranderingen waarbij gedragsverandering centraal staat.
