Google is, samen met Facebook, pionier als het gaat om het ontdekken van kunstmatige intelligentie. Netflix, TomTom, Bookig.com en Spotify volgden snel. In de komende jaren zal artificiële intelligentie in zo goed als elk facet van een onderneming of een overheidsinstelling opduiken. Of het nu gaat over de ontwikkeling van producten en diensten, procesoptimalisatie, personeelsbeleid of dienstverlening, overal zal artificiële intelligentie haar nut gaan bewijzen. Een van de sectoren waar artificiële intelligentie tot een ware revolutie in de ontwikkeling van diensten en dienstverlening zal leiden, is de arbeidsmarkt. De eerste signalen van disruptie zijn reeds zichtbaar. Om die reden komt het boek Artificiële Intelligentie in rekrutering' van Didier Decaestecker en Jean Faniel als geroepen. Zij schetsen niet alleen een helder beeld over wat artificiële intelligentie is en vooral wat het niet is, zij geven ook aan welke toepassingen vandaag de dag reeds bestaan voor het steeds succesvoller matchen van vraag en aanbod op de arbeidsmarkt, talentontwikkeling en verbetertrajecten om het beste in mensen en organisaties naar boven te halen. Voor alle partijen op de arbeidsmarkt (bedrijven, uitzendbureaus, UWV, gemeenten en arbeidsmarktregio's) zal artificiële intelligentie in de komende vijf jaar veel gaan veranderen.
L'Oréal
Een mooi voorbeeld dat Decaestecker en Faniel in hun boek geven is dat van L'Oréal waar jaarlijks 5 miljoen mensen de website bezoeken op zoek naar een baan. Niet iedereen stelt zich expliciet kandidaat bij dit uit meer dan 80.000 medewerkers bestaande bedrijf dat jaarlijks 15.000 kandidaten aanneemt. Toch zijn er nog steeds voor elke vacature gemiddeld 134 kandidaten. Deze kandidaten op de ouderwetse manier aannemen betekent een gigantisch tijdverlies en komt ook niet goed over bij de sollicitant. Daarom heeft het bedrijf specifieke algoritmen ontworpen, die als ‘enabler’ de recruiter ondersteunen door op kwalitatieve wijze de antwoorden te wegen die de sollicitanten geven op competentiegerichte vragen. Vragen gebaseerd op wat het bedrijf van kandidaten verwacht en wat de kandidaat van zijn toekomstige werkplek verwacht. Het gaat bij een nieuwe baan dus niet langer alleen over het voorafgaande carrière- en opleidingenoverzicht, maar ook over het matchen van de verwachtingen van bedrijf en kandidaat. Volgens SeedLink Technology, leverancier van de betrokken software, is met deze aanpak de doorlooptijd bij L’Oréal 10 maal korter geworden, het vasthouden van nieuw personeel met 25% toegenomen en zijn er binnen dezelfde tijd 25% meer sollicitanten geïnterviewd.
Virtuele leerassistent
Linguïstische software, zoals van SeedLink Technology, is een van de middelen die op de arbeidsmarkt kan worden ingezet om tot een zo goed mogelijke match van vraag en aanbod te komen. Volgens Decaestecker en Faniel zijn er echter veel meer mogelijkheden en kansen voor artificiële intelligentie op het gebied van arbeidsmarkt en personeelsbeleid. Naast Microsoft Outlook dat op basisniveau geschikt is voor het vastleggen van afspraken is met behulp van virtueel AI-gedreven assistenten al een veel betere planning mogelijk, zonder dat dit tot repetitief, tijdrovend en vaak ook irritant e-mailverkeer moet leiden. Artificiële intelligentie kan ook goed gebruikt worden om virtuele 'teaching assistants' te ontwikkelen. Zo is de eerste virtuele leerassistent Jill Watson binnenkort in staat meer dan 40% van de 10.000 vragen te beantwoorden die studenten elk semester stellen in de IBM-cursus 'knowledge based artificial intelligence'. Net als digitale assistenten, zoals Siri van Apple of Alexa van Amazon, werkt Jill Watson met spraakherkenning en weet het op elementaire wensen en vragen antwoord te geven. Het ontwikkelde algoritme in dit soort software wordt door de exponentieel toenemende data steeds doeltreffender. Vertaal-apps als Google Translate, gezichtherkennings-apps als van Apple en de navigatie-app in een Tessla vormen slechts het begin van de steeds sneller opvolgende ontwikkelingen op het gebied van artificiële intelligentie. Zo heeft het bedrijf Beyond Verbal artificiële intelligentie ingezet voor de app Moodies waarmee uit opnames van iemands stem emoties over iemands gemoedstoestand kunnen worden gedestilleerd.
Semantische tools
Met artificiële intelligentie kunnen volgens Decaestecker en Faniel zowel actieve als passieve kandidaten worden opgespoord. De technologie ondersteunt de ontwikkeling waarbij niet langer een kandidaat op basis van een CV op zoek is naar een baan, maar een werkgever als sollicitant op zoek is naar de juiste kandidaat. En waarbij kandidaten niet alleen op basis van een aangeboden CV worden geselecteerd, maar steeds meer op basis van de beschikbaarheid van vaardigheden, competenties en skills. Een goed systeem om kandidaten te zoeken en te beoordelen zorgt volgens Decaestecker en Faniel onder meer voor een centraal dashboard dat op gebruiksvriendelijke wijze informatie uit verschillende externe informatiebronnen weergeeft. Daarnaast uit een scorings-algoritme dat voldoende accuraat is en met voldoende criteria rekening houdt om tot precieze overeenstemming te komen tussen vacature en kandidatenprofiel. Vervolgens uit een zelflerende capaciteit op basis van machine learning, waarbij het gebruik met meer data tot steeds betere uitkomsten leidt. Waarbij feedback over de jaren heen over het matchen van kandidaten wordt gebruikt als input om criteria bij te sturen of wegingsfactoren aan te passen. En ten slotte uit een intelligente analyse van kandidatenprofielen via het integreren van semantische tools die zoeken naar context en betekenis van interesses, zoektermen en bezoekgeschiedenis.
Verborgen matches
Hoewel het boek geschreven is vanuit de ervaringen van twee Vlaamse deskundigen op het gebied van artificiële intelligentie, marketing, sales en recruiting, is het boek ook voor Nederlandse bedrijven en overheden interessant. Die daarbij gebruik kunnen maken van de ervaring van de Vlaamse arbeidsbemiddeling die al een stuk verder op weg is in het toepassen van artificiële intelligentie. Zo gebruikt de Vlaamse arbeidsbemiddeling VDAB de beroependatabank 'Competent' dat met het daarin opgenomen algoritme al met 60% accuratesse op basis van zoekgedrag aan kan geven of een werkzoekende binnen 6 maanden een nieuwe baan heeft. Naast het lopende traject waarbij Competent (door UWV en WerkInzicht) wordt omgezet naar een bêta-versie voor de Nederlandse markt, heeft onlangs ook Deloitte in samenwerking met de AWVN (de grootste werkgeversvereniging van Nederland) en UWV met behulp van het FastText-algoritme (ontwikkeld door Facebook) een nieuwe manier ontwikkeld om naar functie-eisen in vacatures en capaciteiten van kandidaten te kijken. Het resultaat was dat voor 22 beroepen, waarbij sprake is van een hoge mate van werkloosheid, gemiddeld 8 kansrijkere beroepen bestaan. In grote hoeveelheden opgeleide administratieve medewerkers blijken ook geschikt te zijn voor functies als inkoopmedewerker, salarisadministrateur of projectadministrateur. Op het gebied van activiteiten, taken en competenties is het werk van een administratief medewerker zelfs voor 69% vergelijkbaar met die van een inkoopmedewerker.
Web-based rekrutering
Als een ding duidelijk wordt na lezing van Artificiële Intelligentie in rekrutering dan zal in de komende 5 jaar tal van elementen in het matchen van vraag en aanbod op de arbeidsmarkt, talentontwikkeling en verbetertrajecten via webgebaseerde tools aan verandering onderhevig zijn. Niet alleen bedrijven en uitzendbureaus zullen deze instrumenten meer en meer gaan inzetten, ook het UWV, gemeenten en arbeidsmarktregio's die een publieke taak hebben in het bemiddelen van werkzoekenden, zullen bij de 'sourcing' en 'screening' van kandidaten de route van 'E-recruitment' of ook 'web-based rekrutering' moeten inslaan. Het zal niet alleen de directe kosten van rekrutering omlaag brengen, maar ook door betere matching zorgen waardoor de kosten van openstaande vacatures en de kosten van slechte aanwerving omlaag zullen gaan. Hoewel voor sommigen misschien vergezocht wordt in het boek een interessant uitstapje gemaakte naar online dating. Daar was volgens de auteurs de afgelopen jaren sprake van een explosieve en leerzame evolutie. Op basis van een gedetailleerde studie uit 2013 naar data die worden gegenereerd door 200 miljoen mensen die maandelijks gebruik maken van online datingdiensten, zou een breuk tussen koppels die ontstaan zijn uit online dating lager liggen dan bij koppels die op een meer traditionele manier bij elkaar zijn gekomen. Ook de succesvollere matching op de arbeidsmarkt door artificiële intelligentie zal die kant op gaan. Voor tal van bestuurders, directeuren en HR-managers in zowel de private als de publieke sector zal Artificiële Intelligentie in rekrutering een echte eye-opener zijn.
Dave van Ooijen studeerde tussen 1979 en 1985 sociologie en politicologie aan de Universiteit van Amsterdam. Hij studeerde twee keer 'cum laude' af; bij de vakgroep Toegepaste Sociologie en de vakgroep Internationale Betrekkingen. Van 1979 tot 2014 was hij werkzaam bij Vereniging Milieudefensie, de gemeente Amsterdam, Nicis Institute en Platform31. Vanaf maart 2014 is hij raadslid/fractievoorzitter voor de PvdA in de gemeente Castricum. Sinds 1 juli 2017 is hij strategisch adviseur bij de gemeente Den Haag op het gebied van sociale zaken en werkgelegenheid. Zijn blogs, artikelen en recensies verschijnen (op persoonlijke titel) onder meer op zijn website.
Over Dave van Ooijen
Dave van Ooijen studeerde tussen 1979 en 1985 sociologie en politicologie aan de Universiteit van Amsterdam. Sinds 1 juli 2017 is hij strategisch adviseur bij de gemeente Den Haag op het gebied van sociale zaken en werkgelegenheid. Zijn blogs, artikelen en recensies verschijnen (op persoonlijke titel) onder meer op zijn website.
