De Amerikaanse zakenvrouw Fran Hauser besloot van haar aardigheid haar kracht te maken, en schreef hierover het boek Nice Girls Rule: waarom aardig zijn je wel verder brengt in je carrière. Naast het ‘waarom' komen ook vele adviezen aan bod voor het ‘hoe dan?'.
Aardig is niet pleasen!
Om te beginnen moet een belangrijk misverstand over vriendelijkheid uit de weg: aardig zijn is beslist geen sub-assertief gedrag. Onder oprechte vriendelijkheid verstaat Hauser ‘een vrouw die attent, respectvol, eerlijk, collegiaal en gul is'. Ook in topposities dus. Dit heeft zij zelf door schade en schande moeten leren tijdens haar loopbaan. Ze begon met pleasen, bijvoorbeeld door steeds haar vinger op te steken als in haar team iemand moest overwerken. Bescheidenheid hoort volgens Hauser bij ‘aardig', maar pleasen is jezelf te kort doen. De scheidslijn daartussen is dun, dus het blijft balanceren...
Empatisch onderhandelen
Hauser besteedt aandacht aan vaardigheden waar veel vrouwen moeite mee hebben: onderhandelen, netwerken en grenzen stellen. Waarbij de balans tussen aardig en assertief in de parktijk gewoon lastig is. Bij onderzoek naar onderhandelen bijvoorbeeld, bleek dat vrouwen die onderhandelen een stuk minder sympathiek gevonden worden dan onderhandelende mannen. Daar gaat de gunfactor... niet handig voor je carrière helaas. Hoe dan wel? Empathie blijkt het toverwoord. Met gewoon ‘nee' zeggen komt een vrouw niet weg. Hauser geeft talloze tips waarbij steeds de strekking is dat je toch nog wel iets doet voor de ander. Stiekem toch nog pleasen? Of een investering in de relatie? Het is maar hoe je ernaar kijkt.
Sorry, not sorry
Bij netwerken en grenzen stellen is het vooral belangrijk dat je doelen stelt en deze voor ogen houdt. Op werk- en privégebied. En dames, zeg vooral geen ‘sorry'! Een advies dat vaker gegeven wordt maar niet vaak genoeg gedeeld kan worden wat mij betreft. Ook feedback geven en ontvangen komt aan de orde, waarbij ook steeds het portie ‘aardig' aan bod komt. Ze pleit voor de ‘praise sandwich', waarbij feedback over iets wat beter zou moeten, verpakt is in complimenten. Zelf ben ik hier geen voorstander van, want wie hoort nu nog een oprecht compliment als er daarna een ‘maar' komt? Beter is het om gewoon vaker oprechte complimenten te geven, wat Hauser ook doet.
Mentor
Als Hauser van één ding spijt heeft, is het dat ze aan het begin van haar loopbaan geen mentor had. Dat is misschien wel de belangrijkste tip uit het boek: zoek een mentor! Iemand met verstand van jouw werk met wie je kunt sparren, die je feedback en adviezen kan geven. Zorg er wel voor dat je zelf ook iets te bieden hebt, zodat de mentor ook iets aan de relatie heeft. Hauser begeleidt zelf ook veel vrouwen en heeft daardoor naast haar eigen ervaringen een rijke voorraad voorbeelden die haar boek echt aansprekend maken.
Balans vinden
Tussen de regels door blijkt dat Hauser ook nog behoorlijk in vaste man-vrouw-patronen zit. Als ze voor een activiteit op school gevraagd wordt, is ze assertief door de klus te weigeren, maar zorgt ze wel voor een aantal andere moeders [sic] die willen helpen. Het zit diep... Jammer toch dat dit soort boeken voor vrouwen nodig zijn. Mannen komen makkelijker weg zonder aardig te zijn, dan zijn ze gewoon daadkrachtig en dus goed. Voor vrouwen is het nog een hele toer om de balans te vinden.
Over Liesbeth Tettero
Liesbeth Tettero is trainer en coach in het openbaar bestuur (www.publice.nl) en van ambitieuze vrouwen (www.feministerie.nl).