Vroeger woonden we in ronde dorpen: de kerk, kroeg en winkels in het midden, de huizen eromheen. Dat is optimaal qua afstand. Alles is te belopen. Later ontstond de lintbebouwing, een enkele rij huizen aan de openbare weg. Lekker ver weg van de buren, een grote tuin. Maar ook ver weg van alle winkels, scholen en sportverenigingen, waardoor altijd een auto nodig is. En altijd moet worden gereisd naar het werk, waardoor files ontstaan. Wat ontzettend slecht is voor het klimaat, best duur is door de noodzaak van goede infrastructuur, en afstand creëert tussen jou en de gemeenschap.
Rond is beter, stelt Jo Caudron in zijn prima boek ‘De wereld is rond'. De titel van het boek is ook een reactie op het boek ‘The world is flat‘ van Thomas Friedman, die met flat bedoelde vrij van belemmeringen, door globalisering, internet, wereldwijde netwerken. Maar dit platte vlak creëert óók afstand, tussen de mensen die alles hebben, en zij die bijna niets hebben. Tussen de wereldburgers en de achterblijvers in het ‘hinterland'. Die achterblijvers zijn gevoelig voor populisten, en dit veroorzaakt polarisatie, wat bepaald niet goed is voor de toekomst. Globalisering creëert ook afhankelijkheid, en daardoor kwetsbaarheid.
Caudrons oplossing is dan ook: circulair leven. In Urban Villages die mensen weer bij elkaar brengen, met lokale productie, lokale landbouw en energieopwekking. En niet afgesloten van de wereld, maar wel minder afhankelijk. Zoals de hubs van internet: als er een faalt, nemen anderen het over.
De wereld is rond dekt een groot aantal onderwerpen af, is daarmee holistisch, en ook optimistisch. Het komt een beetje over als een mix van Feitenkennis, Sapiens (uit beide boeken citeert Cauldron dan ook uitgebreid) en Donuteconomie. Er is wel een groot verschil met die laatste: waar Donuteconomie bbp-groei volstrekt afzweert, gaat Cauldron er juist van uit dat groei nodig is. Iedereen wil de piramide van Maslov beklimmen en zolang je de eerste niveaus nog niet ontstegen bent, zal duurzaamheid je een worst zijn. En om iedereen op een hoger niveau van Maslov te krijgen is economische groei nodig. Wel geeft hij aan dat late klimmers zeer vervuilende oplossingen voor hun klim waarschijnlijk zullen kunnen overslaan omdat er al duurzame alternatieven zijn. Net zoals velen in Afrika nooit een ouderwetse telefoon hebben gehad: ze sprongen van helemaal geen telefoon naar direct een mobiele telefoon.
De problematiek die Caudron beschrijft, èn zijn oplossingen daarvoor, zijn niet nieuw. Hij heeft het wèl heel boeiend en inspirerend opgeschreven, dit boek leest als een trein. Het eerste deel van het boek bestaan uit een beschrijving van met name de issues die spelen (‘de perfecte storm') op het gebied van werken, wonen en mobiliteit. Dan zijn we al vrij ver over de helft van dit behoorlijk dikke boek (290 pagina's). Het tweede deel brengt ons de visie op de toekomst van 2030 van de auteur, die gebaseerd is op de genoemde Urban Villages, en wat er nodig is om dat te bereiken. Daarna wordt dit verder geconcretiseerd in een strategisch plan voor bedrijven, met behulp van zijn SUPERchange model:
See (zie de verandering),
Understand (begrijp de impact),
Plan (bereid je voor op de toekomst met een strategisch plan),
Enable (maak de organisatie klaar om de plannen uit te voeren) en
Run (voer de plannen uit).
Een mooie quote uit See: In 2012 lanceerde Uber zijn plannen in Amsterdam, op een Europees technologie-event. Niet op een mobiliteitsevent, en de taxiwereld zag de disruptie dan ook niet aankomen. De les die je hieruit kunt trekken: ondernemers die iets helemaal anders gaan doen, komen niet uit de klassieke industrie. Hierdoor zullen nieuwe ontwikkelingen je ontgaan, als je je informatievergaring beperkt tot de seminars en vakbladen van jouw eigen sector.
Je moet je dus breed oriënteren om als bedrijf toekomstvast te zijn. Dit zeer leesbare boek is daarvoor een goed begin. Cauldron is ook positief over de ‘big tech'-spelers, die met virtualisering en digitalisering zorgen dat we minder ‘stuff' nodig hebben. Heel goed daarom dat dit boek ook als eBook verkrijgbaar is. En ik schaam me nu een beetje: ik leef dan wel CO2 optimaal (in een flatgebouw in het centrum), ik léés nog niet duurzaam. Goed voornemen voor het nieuwe jaar: meer eBooks!
Over Elly Stroo Cloeck
Elly Stroo Cloeck is project- en interim-manager op het gebied van Finance, Internal Audit en Risk Management. Daarnaast schrijft ze recensies en samenvattingen van managementboeken.
