Voor zijn SUPERchange-model voor de transformatie van business en maatschappij laat hij zich leiden door zijn persoonlijke visie op ingrijpende veranderingen in de wereld. Het is geen wetenschappelijk boek.
Voor de vele stormachtige alles overstijgende veranderingen als oorzaak voor de transformatie van onze maatschappij, heeft Caudron de term Metastorm bedacht. In het eerste deel van het boek behandelt Caudron de oorzaken van het groeiend pessimisme. De auteur duidt dit als vooruitgangspessimisme. Onzekerheid over ons werk en inkomen, het klimaat, de overbevolking, migratie en multicultureel samenleven, de mobiliteit en de technologie, maar ook de ontvoogding en opkomst van nieuwe wereldmachten in Azië en Afrika doen ons enorm twijfelen aan onszelf en aan de duurzaamheid van de economische politieke en sociale modellen die we de afgelopen jaren vanzelfsprekend zijn gaan vinden. Daarbij komt dat we ook als mens eerder pessimistisch dan optimistisch van inborst zijn.
Het tweede deel is een zoektocht naar een optimistisch perspectief. Economische groei, ongelijkheid, welvaart en geluk bieden een alternatief economisch model om groei te verzoenen met de grote uitdagingen van de nabije toekomst. Maar het probleem met de huidige maatschappelijke en economische groei is, dat die plaatsvindt ten koste van onze planeet. We vervuilen deze massaal door onze manier van produceren en consumeren. We verbranden enorm veel fossiele brandstoffen, vernietigen de biodiversiteit en verstoren het klimaat. Samengevat, de huidige economische groei is voornamelijk gebaseerd op het consumeren van fysieke goederen. Caudron noemt dit in zijn boek de Stuff Economy. Een economie die volledig is gebaseerd op het produceren en verkopen van zoveel mogelijk spullen. Daar moeten we echt vanaf.
Gelukkig staan we momenteel voor een grootse economische omwenteling in de moderne geschiedenis. Er lijkt een kentering te komen richting een Peak Stuff Economy. Peak Stuff wordt in economie gebruikt voor hét moment waarop we een maximaal aantal spullen bezitten, eigenlijk verzadigd zijn en genoeg hebben. We zijn langzamerhand beland in de Solution Economy. Een opvallend kenmerk van deze nieuwe economievariant is dat veel grote bedrijven zoals Apple, Google, Microsoft, Amazon, Spotify, Netflix, Uber, Airbnb en Facebook amper of geen producten meer verkopen, maar zich volledig focussen op (digitale) diensten, op platformen en op oplossingen. Een grote ommezwaai dus.
In het derde deel komen de drie perfecte stormen aan bod die op komst zijn en actief worden in domeinen als werk, wonen en mobiliteit.
De eerste perfecte storm die Caudron uitgebreid bespreekt, is het domein van werk. Automatisering en robotisering zullen een grote impact hebben en een stormachtige ontwikkeling tot gevolg hebben. De toekomst van het onderwijs en de impact van artificiële intelligentie komen in detail aan bod. De tweede perfecte storm die zich aandient, gaat over de manier van wonen. Mobiliteitsissues, klimaatimpact, kostprijs voor mens en maatschappij, segregatie van individuen en culturen, het zijn signalen dat de perfecte storm voor de huidige manier van wonen op komst zijn. Steden en gemeenten zullen straks direct verantwoordelijk worden voor hun leefbaarheid. Steeds meer Urban Villages gaan zich ontwikkelen. Urban Villages verbinden sterke kanten van de stad met de positieve aspecten van een dorp. In tegenstelling tot de twee eerdergenoemde perfecte stormen is die van mobiliteit vandaag eigenlijk het meest zichtbaar voor het grote publiek. De auto is jarenlang één van de meest geliefkoosde vervoermiddelen geweest. Maar de nieuwe generatie jonge mensen heeft steeds minder affiniteit met de auto als praktisch transsportmiddel en als statussymbool. Kort samengevat, de Metastorm gaat pas echt te keer en wordt code oranje als tegelijkertijd de drie eerdergenoemde perfecte stormen samenkomen en elkaar versterken.
In het laatste deel beschrijft Caudron zijn SUPERchange-model als praktische oplossing om er zelf mee aan de slag te gaan. Het is een optimistisch transformatieplan om de Metastorm niet uit te laten groeien tot code oranje maar juist in kracht te laten afnemen. SUPER is een acroniem voor vijf grote stappen See, Understand, Plan, Enable en Run die nodig zijn om maatschappelijke veranderingen (change) te realiseren. Het model heeft de vorm van een acht om aan te geven dat het geen eenmalig transformatietraject is, maar veeleer een zich steeds herhalend veranderingstraject dat organisaties zich eigen moeten maken.
Ten slotte, De wereld is rond bevat vele scherpe analyses, voorbeelden en grensoverschrijdende dwarsverbanden, is soms een tikkeltje idealistisch maar schetst toch een realistisch toekomstbeeld met voldoende geloofwaardigheid en een holistische kijk op problemen in 2030. Het boek is het Managementboek van het Jaar 2020 geworden. De wereld is rond ademt inspiratie uit voor bedrijven en beleidsmakers in deze transformatieve tijden en zeker in deze tijd van de coronacrisis.
Louis Thörig is verbonden als thesisbegeleider aan de afdeling Organisatiewetenschappen, Faculteit Sociale Wetenschappen, Vrije Universiteit Amsterdam en als docent Corporate Communicatie aan de Hogeschool InHolland.
Over Louis Thorig
Louis Thörig is verbonden als master- en bachelorthesisbegeleider aan de afdeling Organisatiewetenschappen, Faculteit Sociale Wetenschappen, Vrije Universiteit Amsterdam. Hij was tot 1 augustus 2011 werkzaam als global communications manager op het hoofdkantoor van IOI-Loders Croklaan (www.croklaan.com) in Wormerveer. Hij heeft zijn MBA behaald bij Business School Nederland, de Action Learning MBA.
